16 Nov, 2023

Azaroaren 8an, EUROPE DIRECT BIZKAIAk, EUROBASQUErekin lankidetzan, jardunaldi bat antolatu genuen EBko Espainiaren lehendakaritzari buruz, Europako euskal agendari buruz eta EBko handitze-prozesuari buruz. Bertan, Bilboko Euskalduna Jauregian eta 80 lagunen aurrean, Moldaviako enbaxadoreak eta Ukrainako Enbaxadako ministro kontseilariak Moldaviatik eta Ukrainatik EBko  handitze-prozesua nola ikusten duten gogoeta egin zuten. Topaketak foro bat jarri zuen Europar Batasunerako hautagai diren bi herrialdeen esku, herrialde horiek EBren handitze-prozesuari buruzko beren ikuspegia emateko, Europako Batzordeak EB 2023 Handitzeko Paketea onartu zuen egun giltzarri batean, Ukrainarekin eta Moldaviarekin negoziazioak hastea gomendatuz.

Jardunaldiaren lehen mahaian Europako Batzordeko Adrián Lasa Communication Officer jaunak parte hartu zuen, eta Europar Batasunaren 2024rako lehentasunen gakoak aurkeztu zizkigun, arreta berezia jarriz EB handitzearen lehentasunean, eta Igor Filibi EuroBasqueko idazkari nagusi eta UPV-EHUko Nazioarteko Harremanen irakasleak EuroBasqueko “Europako gaietarako Euskal Agenda baterako oinarriak” hausnarketa-dokumentua aurkeztu zuen.

Dmytro Matiuschenko, Ukrainak Espainian duen enbaxadako ministro kontseilaria, Ukrainak EBrekin bat egiteko duen konpromiso ezeztaezin eta irmoaz mintzatu zitzaigun. Nabarmendu zuen Ukrainak, orain Batasuneko kide den beste edozein herrialdek inoiz ikusi ez dituen erronka handiekin, urte eta erdian lan handia egin duela herrialde hautagaiaren gradua lortu zuenetik, eskatutako erreformak eginez eta Batzordeak 2022an planteatutako zazpi baldintzak betez. Era berean, Ukrainako gizarte zibilak EBren atxikitze prozesuari ematen dion babes handia azaldu zuen: ukrainarren % 92 EBn sartzearen alde egongo lirateke, eta % 89 NATOko kide bihurtzearen alde. Ondorio gisa, Matiuschenko jaunak aldarrikatu zuen Ukrainak EBren balioen eta helburuen alde egin duela, eta garrantzitsua dela EBren erreforma-prozesura edo Ukrainaren erreforma teknikoetara atxikitzea ez baldintzatzea. Azkenik, Ukrainak ekarpen handia egin behar du Batasunaren etorkizunerako funtsezkoak diren gaietan, besteak beste, zibersegurtasuna, elikadura-autosufizientzia, munduko elikagaien lehen bost hornitzaileetako bat izanik, eta hidrogeno berdea bezalako lehengaien erreserba-iturri gisa, hain beharrezkoak baitira trantsizio ekologikorako eta Europako deskarbonizazioa lortzeko.

Eugeniu Revencok, Moldaviak Espainian duen enbaxadoreak, (EBtik kanpo latinez hitz egiten duen herrialde bakarra), bere herrialdea Europar Batasunera atxikitzeko prozesuaz hitz egin zigun. Moldaviak, Ukrainak eta Errumaniak partekatutako historiaz, geografiaz eta geopolitikaz hitz egin zigun, baita Errusiaren esku-sartzeagatik aurre egin behar dioten erronkez ere, Moldaviako konstituzioa eta 1992an sinatutako bake-akordioak bete gabe. Nolanahi ere, nabarmendu zituen 2022tik aurrera egindako konbergentzia-lanak eta eraldaketak, eta Frontex, EuroJust, Hub Moldavia-EBrekin izandako lankidetza estua, hau da, Europako energia-azpiegiturarekin; beraz, lotura komunitarioa askoz aurreratuago dago 90eko hamarkadan EBra atxikitzen hasi ziren herrialdeetan baino.

Eguna amaitzeko, aperitibo bat egin genuen, eta gai horiei buruzko iritziak aldatu ahal izan genituen. Gainera, Euskadin dauden ukrainarren eta moldaviarren arteko topagune polita izan zen, eta bakoitzak bere herrialdeko ordezkariekin hitz egiteko aukera izan zuen.