23 Maiatza, 2025
Urtarrilek Zerbitzuan aldizkariaren 84. zenbakian argitaratutako artikuluan, Euskadiko Osasun Mentalak (Salud Mental Euskadi) eta bere elkarteek (Agifes, Asafes, Asasam eta Avifes, eta EDEren laguntzarekin) bultzatutako ikerketa baten datu nagusiak jasotzen dira, Euskadin osasun mentaleko arazoak dituzten pertsonak zaintzen dituzten familien errealitatea gertutik ezagutzeko. Metodologia parte-hartzailearen bidez eta inkestak, eztabaida-taldeak eta datu-analisiak konbinatuz, ikerketak familia horien erradiografia zehatza eskaintzen du, bai eta eguneroko erronkak eta zaintzak haien ongizatean dituen ondorioak ere.
Familia horien profilak erakusten du gehienak 50 urtetik gorako emakumeak direla zaintzaren ardura beren gain hartzen dutenak, askotan luzarorako. Rol horrek eragin sakonak ditu emozioetan, eta estres-, antsietate- eta neke-maila altuak sortzen ditu, bai eta arlo ekonomikoan eta lanekoan ere, izan ere, lanei uko egitera, lanaldiak murriztera edo ezohiko gastuak bere gain hartzera behartzen ditu. Gainera, zaintzak beren gizarte-harremanetan ere eragina izaten du, isolamendua sortuz eta aisialdirako aukerak murriztuz.
Azterlanak, halaber, osasun mentaleko elkarteen funtsezko zeregina nabarmentzen du, elkarri laguntzeko espazioak, zerbitzu espezializatuak eta esperientziak partekatzeko eta errealitate horiek askotan isiltzen dituen estigma sozialarekin hausteko leku segurua eskaintzen baitituzte. Hala eta guztiz ere, bete gabeko premiek eta oztopoek jarraitzen dute, batez ere landa-inguruneetan.
Azkenik, gomendio hauek planteatzen dira: familiei atseden hartzeko eta laguntzeko zerbitzuak indartzea, osasunaren eta gizarte-zerbitzuen arteko koordinazioa hobetzea, kontziliazio-politikak sustatzea, eta gizarte-sentsibilizazioan eta estigmaren aurkako borrokan sakonago lan egitea, arreta integralagoa, bidezkoagoa eta gizatiarragoa lortzeko, bai osasun mentaleko arazoak dituzten pertsonentzat, bai haien familia zaintzaileentzat.
