24 Nov, 2023
Ikerketa aitzindari honek Euskadin osasun mentaleko arazoak dituzten pertsonen senideen egoera aztertzen du. Gaixotasun Mentala (Euskadiko Osasun Mentala) duten Pertsonen eta Senideen Elkarteen Euskadiko Federazioak sustatzen du, AVIFESekin (Gaixotasun Mentala duten Pertsonen eta Senideen Bizkaiko Elkartea), AGIFESekin (Gaixotasun Mentala duten Pertsonen eta Senideen Gipuzkoako Elkartea), ASAFESekin (Gaixotasun Mentala duten Pertsonen eta Senideen Arabako Elkartea) eta ASASAMekin (Gaixotasun Mentala duten Pertsonen eta Senideen Ayalesa Elkartea) batera. Eta gainera, EDE Fundazioaren laguntza teknikoa du.
Azterlanak zaintzarekin lotutako erantzukizunek osasun mentaleko arazo bat duten pertsonen familien bizi-kalitatean duten eragina aztertzen du, honako eremu hauetan: familia-harremanak, gizarte-harremanak eta aisialdia eta denbora librea; osasun-egoera eta ongizate emozionala; baliabide ekonomikoak eta ongizate materiala; hezkuntza, prestakuntza eta enplegua; eta, azkenik, laguntza-baliabideak eta asoziazionismoa.
Familia horien errealitatea ezagutzeko, 261 senidek parte hartu duten inkesta bat egin da, baita hiru lurralde historikoetan 50 senide baino gehiago dituzten lau eztabaida-talde ere, irakurketa partekatua egiteko eta inkestaren emaitzak aberasteko.
Teknika kuantitatiboen eta kualitatiboen konbinazioari esker, haien ongizatea eta bizi-kalitatea hobetzeko gomendio zehatzak identifikatu ahal izan dira. Eskaera nagusien artean, honako hauek daude: familien atsedenerako baliabideak sustatzea (aldi baterako egoitza-baliabideak, etxeko laguntza, aisialdia eta denbora librea…), laguntza profesionalak handitzea, bizitza independentea sustatzen duten ereduak bultzatzea, lana eta familia bateragarri egiteko neurriak, eta genero-ikuspegia sartzea zaintza-politiketan, emakumeen eta gizonen arteko erantzukizunen eragina orekatzeko (inkestak erakutsi zuen zaintzaileen % 80k 50 urte baino gehiago dituela, eta gehienak emakumeak direla, eta bereziki zaintzak beren gain hartzen dituztenak amak direla.)
Gainera, familiartekoentzako 58 zerbitzu, programa eta baliabide biltzen dituen mapa bat eskaintzen da, eta 11 esperientzia inspiratzailez edo jardunbide egokiz osatutako katalogo bat, osasun mentaleko arazoak dituzten pertsonen familiartekoen arretaren esparruan.
Azterlanaren emaitzak azaroaren 3an aurkeztu ziren Donostiako Ernest Lluch Kultur Etxean. Jardunaldian, halaber, senitartekoek eta profesionalek mahai-inguru bat egin zuten, lantaldeetan lan egiteko saio bat ere izan zen, eta bertan osasun mentaleko sareetako, Eusko Jaurlaritzako Osasun Saileko, foru-aldundietako eta Arartekoaren ordezkariek parte hartu zuten, profesionalekin eta familiakoekin batera, arreta hobetzeari buruz hausnartzeko eta ideiak trukatzeko.
Prozesu horrek osasun mentaleko arazoak dituzten pertsonen familiei laguntzeko politika publikoen garapena sustatu nahi du, izaten dituzten ardurek eta zaintza-lanek dakarten inpaktua arintze aldera.